Nền kinh tế của các quốc gia phụ thuộc vào du lịch rõ ràng đang bị ảnh hưởng rất nhiều, với số lượng du khách giảm mạnh do đại dịch.
Riêng tại Thái Lan, một quốc gia nơi du lịch chiếm 11% -12% GDP, lượng khách du lịch quốc tế giảm 83% vào năm 2020. Trong tháng 12 năm 2020 - thường là tháng du lịch cao điểm - cả nước chỉ đón hơn 6.000 khách du lịch nước ngoài - giảm 99,8% so với tháng 12 năm 2019, khi có đến gần 4 triệu khách du lịch nước ngoài.
Chính phủ Thái Lan ước tính sự tổn thất 100 tỷ baht Thái (hơn 3 tỷ USD) trong quý đầu tiên của năm 2020 và mất khoảng 1,45 triệu việc làm do sự sụt giảm này của ngành du lịch.
Tuy nhiên, thiệt hại thực tế không thể tóm gọn chỉ trong những con số này. Nhiều cơ hội giao lưu giữa các nền văn hóa cũng bị mất đi.
Tôi đã dành phần lớn thời gian của thập kỷ trước để sống ở Chiang Mai, một thành phố cỡ trung bình ở miền bắc Thái Lan, nơi phụ thuộc nhiều vào du lịch. Là một học giả nghiên cứu mối quan hệ giữa du lịch và các ngôi chùa Phật giáo trong khu vực trước khi đại dịch bắt đầu, tôi có thể đánh giá tác động của COVID-19 đối với những địa điểm có tầm quan trọng về tôn giáo này.
Một số ngôi chùa Phật giáo chủ yếu dựa vào sự đóng góp của du khách nước ngoài hiện đang phải vật lộn để tồn tại lâu hơn trong đại dịch. Ngoài ra, các doanh nghiệp nhỏ xung quanh các ngôi đền cũng bị ảnh hưởng nặng nề, cũng như việc trao đổi kiến thức với du khách quốc tế.
Đền và du lịch
Trước đại dịch, Wat Phra Chetuphon, thường được gọi là Wat Pho và là một trong những ngôi chùa được ghé thăm nhiều nhất ở Bangkok, sẽ đón khoảng 6.000-10.000 khách du lịch mỗi ngày. Du khách nước ngoài phải trả phí vào cửa 200 baht, tương đương 6,40 USD, trong khi khách du lịch người Thái được vào cửa miễn phí.
Trong một cuộc phỏng vấn vào tháng 1 năm 2021 với hãng tin Thái Lan Prachachat, trợ lý trụ trì chùa Wat Pho nói rằng ngôi chùa có thể vượt qua thời kỳ này mà không có khách du lịch ngay bây giờ, nhưng không lâu nữa. Với sự đóng góp của người dân Thái Lan, họ đã có thể chi trả các chi phí cơ bản về điện nước và thuê nhân viên vệ sinh và an ninh. Nhưng nếu không có phí du lịch nước ngoài, sẽ rất khó để đáp ứng ngân sách hàng tháng khoảng 96.000 đô la.
Số lượng du khách nước ngoài cũng rất khan hiếm ở ngôi chùa nổi tiếng nhất ở Bangkok, Wat Phra Kaew, hay chùa Phật Ngọc. Ngôi chùa này là một phần của Cung điện Hoàng gia (Grand Palace), nơi ở trước đây của hoàng gia Thái Lan. Năm 2016, Grand Palace được mệnh danh là một trong những 50 điểm du lịch được ghé thăm nhiều nhất trên thế giới do tạp chí Travel + Leisure bình chọn, với hơn 8 triệu lượt khách mỗi năm.
Thông thường, vào mùa du lịch cao điểm sẽ chứng kiến một hàng dài để vào cửa và rất đông người bên trong, với người nước ngoài phải trả 16 đô la để vào đền và Cung điện Hoàng gia (Grand Palace). Một lần nữa, không thu phí vào cửa đối với công dân Thái Lan.
Các thành viên của cộng đồng tu viện và các doanh nghiệp nhỏ phát triển mạnh gần các khu đền nổi tiếng này đã phải hứng chịu những thiệt hại đáng kể. Nhiều người bán nước, thức ăn đường phố và đồ lưu niệm xung quanh ngôi đền đã bị mất thu nhập. Nhiều người trong số này làm việc trong nền kinh tế phi chính thức của Thái Lan. Một cuộc khảo sát năm 2018 được tìm thấy 55,3% tổng dân số Thái Lan tìm được việc làm thông qua nền kinh tế phi chính thức này.
Trao đổi văn hóa
Phần lớn tổn thất của sự gắn bó giữa khách du lịch nước ngoài và cộng đồng tu sĩ không thể được đo lường bằng tiền. Cuốn sách gần đây của tôi nhấn mạnh nhiệt huyết và nỗ lực của các nhà sư trẻ trong việc tạo ra các chương trình cho khách du lịch nước ngoài tìm hiểu về tôn giáo của họ, nhiều chương trình nhắm đến khách du lịch hoặc nhóm sinh viên theo học chương trình đại học hoặc năm gap year.
Trong quá trình nghiên cứu của mình, tôi nhận thấy những chương trình trao đổi văn hóa này có lợi cho khách du lịch và mục tiêu của tu viện Phật giáo. Một số du khách tình nguyện đi du lịch ở các quốc gia đang phát triển hoặc kém phát triển để hỗ trợ những người có nhu cầu. Đồng thời, những khách du lịch tình nguyện này còn hoà mình vào các nền văn hóa, tôn giáo và cách sống khác nhau.
Ở Thái Lan, những khách du lịch tình nguyện thường dạy tiếng Anh và cũng có thể sống trong một ngôi chùa trong vài tháng. Trong các cuộc phỏng vấn của tôi, những khách du lịch này nói rằng trải nghiệm này giúp họ tìm hiểu về bản thân, suy ngẫm về giá trị của bản thân và cân nhắc những ý tưởng mới về cách sống hạnh phúc.
Các nhà sư Phật giáo coi đó là nhiệm vụ của họ để truyền bá giáo lý của họ cho tất cả những ai có hứng thú. Một chương trình có tên Monk Chat, được tổ chức bởi chùa Phật giáo Wat Suan Dok và Đại học Phật giáo MahaChulalongkorn, tạo điều kiện cho các cuộc trò chuyện giữa các nhà sư và du khách nước ngoài bằng tiếng Anh.
Các nhà sư tham gia các chương trình này nói rằng họ thường phát triển những cách suy nghĩ mới dựa trên những cuộc thảo luận của họ với người nước ngoài - từ việc chấp nhận sự khác biệt văn hóa nhiều hơn đến việc được thúc đẩy suy nghĩ sâu sắc hơn về lối sống của tu viện.
Ví dụ, khi tôi hỏi, "Bạn đã thay đổi như thế nào sau khi gặp khách du lịch nước ngoài?" Một nhà sư trả lời rằng ông thường chỉ chấp nhận các quy tắc và thực hành của tu viện mà không xem xét mục đích của chúng. Tuy nhiên, sau khi khách du lịch hỏi lý do tại sao anh ta cạo đầu và mặc áo choàng màu vàng, anh ta cho rằng cách anh ta thiếu tóc và mặc đồng phục là một phần của lối sống giản dị. Ông hiểu sâu sắc hơn rằng các nhà sư phải từ bỏ những biểu hiện của cá nhân như kiểu tóc và sở thích thời trang.
Vì đại dịch, Monk Chat đã chuyển sang hình thức tiếp cận trực tuyến. Kể từ tháng 4 năm 2020, MonkChat Live được phát trực tuyến gần như mỗi tuần qua Facebook, nơi nhiều khách mời, thường là các nhà sư, chuẩn bị một số phản ánh về một chủ đề cụ thể liên quan đến Phật giáo trong thế giới hiện đại, chẳng hạn như bài học cuộc sống từ COVID-19.
Facebook Live là một giải pháp thay thế tốt cho thời điểm hiện tại, nhưng nó không có tác động tương tự như nói chuyện trực tiếp với người nước ngoài. Hình thức này trang trọng hơn, ít có cơ hội chia sẻ cá nhân hoặc quan sát các cách vui tươi mà các nhà sư tương tác với nhau.
Rất khó để đo lường những tổn thất này, nhưng chắc chắn chúng sẽ để lại tác động sâu sắc trong một thời gian tới.
Nguồn: Khaosod English.